Co oznacza termin "pentatonika anhemitoniczna"?

Pentatonika składa się z pięciu dźwięków wybranych spośród dwunastu dostępnych w oktawie. Mniejsza ilość nut niż w skali siedmiodźwiękowej pozwala na wprowadzenie szerszych interwałów pomiędzy poszczególnymi stopniami skali. Przykładem może tu być najpopularniejsza pentatonika durowa (C-D-E-G-A) lub jej molowy mode: A-C-D-E-G. Jeśli spojrzymy na interwały pomiędzy kolejnymi stopniami tych skal, to znajdziemy tam odpowiednio: 2w-2w-3m-2w oraz 3m-2w-2w-3m (gdzie 2w oznacza sekundę wielką, a 3m tercję małą).

Jak widać, najmniejszym interwałem występującym w tej skali jest sekunda wielka, czyli cały ton. Dokładnie tego dotyczy określenie "anhemitoniczna", inaczej mówiąc - bezpółtonowa, nieposiadająca pomiędzy kolejnymi stopniami żadnych półtonów. Przeciwieństwem pentatoniki anhemitonicznej jest pentatonika hemitoniczna, czyli zawierająca półtony. Przykładem pentatoniki hemitonicznej jest skala znana z kultury japońskiej, przykładowo w tonacji A: A-B-C-E-F. Interwały, jakie znajdziemy w tej niezwykle klimatycznej skali, to: 2w-2m-3w-2m. Jak widać, półtony leżą tutaj pomiędzy B-C oraz E-F.

Krzysztof Inglik