SQUIER - multitest basów

Tekst, audio, foto: Wojciech Wytrążek

Fender Jazz Bass kończy w tym roku 50 lat. Dla nas to dobra okazja, by przypomnieć sobie historię gitary basowej, która od 1960 roku fascynuje kolejne pokolenia muzyków. Jak to zazwyczaj bywa, dla uczczenia okrągłej rocznicy producent przygotował specjalną wersję tego modelu - 50th Anniverssary Jazz Bass - łączącą w sobie cechy i rozwiązania konstrukcyjne charakterystyczne dla kolejnych dekad tego instrumentu. Jazz Bass wprowadzono na rynek pod pierwotną nazwą Deluxe blisko 10 lat po premierze Precision Bass, który w pierwszej wersji był basowym odpowiednikiem gitary Fender Esquire szybko przemianowanej na Broadcaster, a następnie na Telecaster. Duży wpływ na wygląd i właściwości nowego basu miał produkowany od 1954 roku Stratocaster, z którego zaczerpnięto kształt główki, profilowany korpus, płytkę maskującą oraz Jazzmaster, z którym został wprowadzony na rynek - asymetryczny kształt korpusu. W porównaniu z pierwszymi gitarami basowymi, które powstawały w latach 50., Jazz Bass był pod każdym względem instrumentem rewolucyjnym. Jego najważniejsze cechy do dziś się nie zmieniły. Wygodny profilowany korpus wzorowany na gitarach Stratocaster i Jazzmaster, 34-calowa menzura, dwa pojedyncze przetworniki nawinięte odwrotnie względem siebie z oddzielną regulacją głośności, aby zapewnić różnorodność barw i aby włączone razem likwidowały przydźwięk. Jazz Bass stał się kamieniem milowym w historii muzyki, zmieniając podejście do niskich dźwięków, czyli podstawy harmonicznej. Dzięki nadzwyczajnej wygodzie gry i wyjątkowemu brzmieniu powstały nowe techniki artykulacji. W rękach takich muzyków, jak Jaco Pastorius czy Marcus Miller - ograniczając się tylko do tych najważniejszych postaci z nurtu jazzowego - gitara basowa stała się z instrumentu odpowiedzialnego za fragment tła muzycznego instrumentem solowym, pierwszoplanowym o wyjątkowo rozpoznawalnym brzmieniu. W tym miesiącu przyjrzymy się popularnym wersjom najsłynniejszej i najczęściej kopiowanej basówki świata. Pod naszą lupę trafiły cztery modele Squiera:

• Affinity J Bass
• Standard Jazz Bass
• Vintage Modified 70’s Jazz Bass
• Classic Vibe 60’s Jazz Bass

SQUIER AFFINITY J BASS

Podstawowy model wykonano z olchy - drewna gwarantującego zrównoważone brzmienie. Od niedawna cechą rozpoznawczą tej wersji są zmienione klucze, które są mniejsze i mają nieco inną konstrukcję. Odchudzona wersja na pierwszy rzut oka wygląda niezbyt solidnie, a nawet wręcz tanio - małe przekładnie zasłonięte puszkami, wąskie kołki i inne ich rozłożenie na główce raczej nie wzbudzają zachwytu i mogą sugerować, że oddalamy się od cenionego standardu. Jednak w codziennej eksploatacji nie sprawiają żadnych problemów - działają miękko i dokładnie, a stabilność stroju nie wzbudza zastrzeżeń. Co więcej, odniosłem wrażenie, że tę gitarę stroi się łatwiej i bardziej precyzyjnie niż pozostałe egzemplarze. Oszczędności nie ominęły układu elektrycznego - zastosowano przetworniki z pojedynczymi magnesami sztabkowymi i nabiegunnikami. Brzmienie jest nieco nosowe i chwilami mało czytelne w dolnym paśmie. Zasadniczy cel został jednak osiągnięty - przy redukcji kosztów utrzymano charakterystyczne cechy brzmienia typu Jazz Bass, głównie w środku pasma. Instrument jest wyjątkowo wygodny w grze, a jedyne zastrzeżenie to nieco niedopracowane końcówki progów - wymagają one wyrównania i zaokrąglenia. Z kolei wypolerowanie powierzchni podstrunnicy i położenie lakieru na korpusie oraz gryfie zasługują na pochwałę. Szyjka wykończona jest matowo niezbyt grubą warstwą półmatowego lakieru, który zapewne z biegiem czasu zostanie wypolerowany dłonią grającego muzyka.

DANE TECHNICZNE:
korpus: olcha (lakier poliuretanowy);
gryf: klon (lakier poliuretanowy, matowy);
podstrunnica: palisander;
progi: 20, medium jumbo;
promień podstrunnicy: 241mm (9,5”);
menzura: 864mm (34”);
układ elektryczny: single-coil Jazz Bass (2), VOLUME (2), TONE (1);
mostek: standard;
klucze: zamknięte, nieolejowe;
wykończenie: wysoki połysk, Chrome Red.

SQUIER STANDARD JAZZ BASS

Model Standard wykonano z drewna agathis, które gatunkowo i brzmieniowo nieco przypomina mahoń. Bez podłączenia do wzmacniacza brzmi energicznie i ma dobrze zaznaczony dół. Po podłączeniu okazało się, że to najjaśniej czy może raczej najbardziej sterylnie brzmiąca wersja spośród wszystkich modeli w teście. Nie ma wątpliwości, że mamy tu do czynienia z przetwornikami opartymi na magnesach AlNiCo. Standard ma mocną podstawę, nieco podcięty środek i daleko sięgającą górę. Z korekcją ustawioną na "zero" może niekiedy sprawiać wrażenie, jakbyśmy grali z włączonym korektorem. Przy nowych strunach przydaje się pokładowa regulacja barwy. Z drugiej strony, jak na instrument o 50-letniej tradycji Squier Standard brzmi nowocześnie i można go łatwo dostosować do wielu gatunków muzyki. Ma to również wyraz w wyglądzie - lekko żółtawa płytka pasująca do klasycznego kształtu i współczesny lakier czarny metalik, na szczęście subtelny i nie mieniący się bynajmniej gruboziarnistym brokatem. Testowany egzemplarz miał jakość wykończenia niemalże identyczną jak wersja Affinity - jedyny mankament to niedopracowane końcówki progów. Siodełko główki było minimalnie wyższe niż w przypadku Affinity, który pod tym względem był ustawiony wyjątkowo dobrze. Bas po regulacji okazał się całkiem wygodnym i dobrze wyważonym instrumentem.

DANE TECHNICZNE:
korpus: agathis (lakier poliuretanowy);
gryf: klon (lakier poliuretanowy, matowy);
podstrunnica: palisander;
progi: 20, medium jumbo;
promień podstrunnicy: 241mm (9,5”);
menzura: 864mm (34”);
układ elektryczny: single-coil Jazz Bass (2), VOLUME (2), TONE (1);
mostek: standard;
klucze: otwarte;
wykończenie: wysoki połysk.

SQUIER CLASSIC VIBE 60'S JAZZ BASS

To specyficzny model nawiązujący, jak sama nazwa wskazuje, do instrumentów z lat 60. Stąd błyszczące wykończenie i stosunkowo gruba warstwa lakieru na lipowym korpusie. Pod względem manualnym ten bas jest inny niż pozostałe modele gitar. Gryf jest o prawie 2mm szerszy, a progi są małe i niskie - dla miłośników okrągłych wąskich szyjek może się okazać nieco mniej wygodny. Jest za to wyjątkowo atrakcyjny pod względem jakości brzmienia i wykończenia. Zastosowano w nim solidny odlewany most z grubymi mosiężnymi walcami siodełek i rynienkami pod śrubami do regulacji ich wysokości. Dzięki temu jest on bardzo stabilny. W połączeniu z dobrej klasy przetwornikami otrzymujemy ciepłe i nieco chrapliwe brzmienie, z subtelnie iskrzącą górą, nawiązujące do stylistyki vintage. Standard wykończenia instrumentu Squier Classic Vibe 60’s Jazz Bass to nadzwyczaj wysoki poziom lutniczego rzemiosła. Tak dopracowana podstrunnica i pięknie położony lakier przywodzą na myśl dobre roczniki Fendera z USA i Japonii.

DANE TECHNICZNE:
korpus: lipa (lakier poliestrowy);
gryf: klon (lakier poliuretanowy, błyszczący);
podstrunnica: palisander;
progi: 20, medium jumbo;
promień podstrunnicy: 241mm (9,5”);
menzura: 864mm (34”);
układ elektryczny: single-coil Custom Jazz Bass (2), VOLUME (2), TONE (1);
mostek: HiMass;
klucze: zamknięte, nieolejowe;
wykończenie: wysoki połysk.

SQUIER VINTAGE MODIFIED 70'S JAZZ BASS

Lata 70. to nie tylko era rozkwitu rocka, ale również rozwój gatunków muzyki znanych chociażby ze słynnej wytwórni Motown: soul, rhythm and blues i funky. Jasna podstrunnica z bindingiem i duże prostokątne znaczniki progów to dwie najbardziej charakterystyczne cechy Jazz Bassów z tamtych lat. Modyfikacje ominęły mocowanie gryfu i śrubę regulacyjną gryfu - podobnie jak w pozostałych Squierach szyjka połączona jest z korpusem czterema śrubami, a płytkę zdobią eleganckie firmowe emblematy. Przedstawiony model nie jest jednak kopią instrumentów z dawnych lat, a jedynie nawiązaniem do nich - klonowy korpus z przezroczystym lakierem oraz przetworniki z magnesami AlNiCo 5 zaprojektowane w wytwórni Seymour Duncan sprawiają, że to bas w sam raz dla miłośników klimatów funky i gry kciukiem - ma solidną podstawę, uwypuklony środek pasma oraz umiarkowaną górę. VM 70’s, podobnie jak model Standard, produkowany jest w Indonezji. W pierwszym momencie jest nieco twardy w grze, ale po starannej regulacji spisuje się bardzo dobrze, a akcja strun jest wystarczająco niska, by zapewnić komfortową grę nawet przez dłuższy czas. Pod względem wykonania prezentuje należytą dbałość o szczegóły - drewno zarówno gryfu, jak i korpusu ma jednolite, nienarzucające się usłojenie, co świadczy o jego starannej selekcji. Instrument produkowany jest również w wersji bezprogowej z podstrunnicą z ebonolu i bez płytki maskującej korpus.

DANE TECHNICZNE:
korpus: klon (lakier poliuretanowy, błyszczący);
gryf: klon (lakier poliuretanowy, matowy);
podstrunnica: palisander;
progi: 20, medium jumbo;
promień podstrunnicy: 241mm (9,5”);
menzura: 864mm (34”);
układ elektryczny: single-coil Seymour Duncan Designed JB101 (2), VOLUME (2), TONE (1);
mostek: standard;
klucze: otwarte;
wykończenie: naturalne, wysoki połysk.

PODSUMOWANIE

Affinity J Bass i Standard Jazz Bass to gitary przede wszystkim do nauki gry szeroko pojętego rock and rolla, ale które nie zawiodą również na kameralnych występach. Vintage Modified 70’s Jazz Bass spodoba się miłośnikom funky i fusion, natomiast Classic Vibe 60’s Jazz Bass zadowoli miłośników klasycznych brzmień jazzowych, bluesowych i rockowych. Squier nie powinien być traktowany wyłącznie jako namiastka legendy Fendera, ale jako marka dobrych gitar, czego przykładem są chociażby stare japońskie Jazz Bassy - bardzo cenione instrumenty, niejednokrotnie lepsze niż egzemplarze amerykańskie. Zamiast mówić z żalem: "kupuję Squiera, bo nie stać mnie na Fendera", lepiej powiedzieć: "kupuję Squiera, bo nie potrzebuję Fendera". Żyjąc marzeniami (np. o Fenderze z Custom Shopu), niczego się nie osiągnie. Rezultat jest wynikiem działania i w tym kontekście hasło Squiera jest jak najbardziej na miejscu: "Przestań śnić, zacznij grać!".