Jak poprawnie odczytać zapis skal w postaci interwałowej?
Znalazłem w internecie zapis skal w postaci interwałowej. Na jednej stronie skala jońska podana jest jako 1 2 3 4 5 6 7, a na innej jako 1,1,1/2, 1,1,1,1/2. O co tu chodzi? Jak poprawnie odczytać zapis tych skal?
Pierwszy zapis powstał przez przyporządkowanie kolejnym stopniom podstawowej gamy durowej kolejnych cyfr: 1 2 3 4 5 6 7. W ten sposób zostały oznaczone interwały (odległości) od toniki (1) do poszczególnych stopni w tej skali, a więc: 1 = pryma (tonika); 2 = sekunda wielka; 3 = tercja wielka; 4 = kwarta czysta; 5 = kwinta czysta; 6 = seksta wielka; 7 = septyma wielka. Skale inne niż durowa mogą zawierać różne interwały. Wyżej wymienione cyfry są już zajęte, a więc pozostałe interwały, występujące w innych skalach, nazywane są przez dodanie bemola (b): b2 = sekunda mała, b3 = tercja mała, b6 = seksta mała, b7 = septyma mała lub krzyżyka (#): #4 = kwarta zwiększona (tryton), b5 = kwinta zmniejszona (tryton), #5 = kwinta zwiększona (enharmonicznie równoważna b6). Interwały pozostałych skal modalnych mógłbyś zatem zapisać w taki sposób: dorycka: 1 2 b3 4 5 6 b7; frygijska: 1 b2 b3 4 5 b6 b7; lidyjska: 1 2 3 #4 5 6 7; miksolidyjska: 1 2 3 4 5 6 b7; eolska: 1 2 b3 4 5 b6 b7; lokrycka: 1 b2 b3 4 b5 b6 b7. Drugi zapis to po prostu określenie stosunku pomiędzy poszczególnymi stopniami skali względem siebie (a nie względem toniki, jak w pierwszym zapisie), wyrażany w całych tonach. Na przykład: C > D = 1 ton; D > E = 1 ton; E > F = 1/2 tonu (i tak dalej...). Stąd skala jońska, przykładowo C D E F G A B = 1 1 1/2 1 1 1. W praktyce możesz się spotkać jeszcze z trzecim sposobem zapisywania odległości pomiędzy stopniami skal. Jest to modyfikacja drugiego zapisu, o którym pisałem powyżej, polegająca na podaniu ilości półtonów pomiędzy poszczególnymi stopniami skali: C > D = 2; D > E = 2; E > F = 1 (i tak dalej...). Zapisana w ten sposób skala jońska wyglądać będzie tak: 2 2 1 2 2 2.
Krzysztof Inglik
