Akordy w układzie Drop 3

Zgodnie z daną obietnicą, dzisiaj kolejna wersja akordów czyli Drop 3. Zanim jednak przejdziemy do tematu, zrobimy sobie krótkie przypomnienie głównych założeń z poprzedniego workshopu. I tak: cała zabawa w dropy polega na tym, że mając jako punkt wyjścia akord w układzie skupionym, przerzucamy o oktawę w dół któryś ze składników naszego czterodźwięku, a nazwa przewrotu powstaje w zależności od tego, który to jest (licząc od góry) składnik. W lutowym workshopie omówiliśmy Drop 2, czyli wersję z przeniesionym o oktawę w dół drugim składnikiem akordu. W omawianym dzisiaj Drop 3 będziemy przenosić w dół (przypominam: licząc od góry) składnik trzeci.

Spójrzmy na zapis nutowy (Przykład 1.). Mamy tam cztery przewroty akordu C7. Gdyby porównać je do układu skupionego, to licząc od góry, powinniśmy mieć pierwszy (C-Bb-G-E), drugi (E-C-Bb-G), trzeci (G-E-C-Bb) i czwarty (Bb-G-E-C). Kiedy trzeci dźwięk przerzucimy na dół otrzymamy właśnie to, co widać na pięciolinii: C-Bb-E-G, E-C-G-Bb, G-E-Bb-C i Bb-G-C-E. Wróćmy jeszcze na chwilę do poprzedniego workshopu. Układ Drop 2 realizowaliśmy na czterech sąsiednich strunach, czyli z punktu widzenia gitarzysty można by rzec, w "układzie skupionym". W związku z tym mieliśmy do wyboru trzy możliwości realizacji na gryfie: na strunach 6-5-4-3, 5-4-3-2 lub 4-3-2-1. W przypadku Drop 3 dźwięk najniższy będzie oddzielony od trzech pozostałych jedną pustą struną. Ponieważ układy akordowe w lewej ręce rozszerzają się jakby o jedną strunę, będziemy więc mieć tylko dwie możliwości realizacji: albo na strunach E6-D4-G3-B2, albo A5-G3-B2-E1. No i co tu dużo mówić, niektóre układy Drop 3 są mniej wygodne dla lewej ręki niż Drop 2.

Przejdźmy teraz do części praktycznej. Podobnie jak w poprzednim workshopie, "zdropujemy" na początek cztery podstawowe akordy, czyli: C7 - przykład 1. Cmaj7 - przykład 2. Cm7 - przykład 3. oraz Cm7/5b - przykład 4.

Następnie zaś, na przykładzie czterodźwięku C7, omówimy zastosowanie dropów w praktyce. No i tu przechodzimy do sedna całej sprawy, a mianowicie: po co nam te "dropy"? Odpowiedź brzmi następująco: technika ta pozwala na harmonizowanie wszystkich dźwięków tematu w sposób logiczny, brzmiący spójnie, rzec by można, na wzór big-bandowy.

Na początek przypatrzmy się jak wygląda skala miksolidyjska, zharmonizowana akordem C7 w układzie Drop 3 (Przykład 5.). Do dźwięków akordowych C, E, G, Bb stosujemy poznane w pierwszym przykładzie układy akordowe C7. Co natomiast zrobić z dźwiękami przejściowymi D, F, A? Ano harmonizujemy je przy pomocy akordu zmniejszonego. Tu małe przypomnienie: akord zmniejszony, składa się z czterech takich samych interwałów, a mianowicie czterech tercji małych. Na gryfie jest to odległość trzech progów. Oznacza to w konsekwencji, że mamy jeden układ graficzny takiego akordu (Przykład 7).

Dokładnie z takich samych dźwięków C-Eb-F#-A składa się akord C-dim, Eb-dim, F#-dim i A-dim. Wystarczy więc nauczyć się tylko układu Drop 2 i Drop 3 w jednym zapisanym na pięciolinii przewrocie i przesuwać na gryfie w zależności od tego, jaki dźwięk chcemy harmonizować.

Spoglądając na zamieszczone w lutowym workshopie akordy w przewrocie Drop 2 widać wyraźnie, że są to układy powszechnie stosowane przez prawie wszystkich jazzowych gitarzystów. Wynika to z dwóch powodów. Po pierwsze, są bardzo wygodne, a po drugie, przez to, że są w układzie skupionym, są dobrze brzmiące. Układ Drop 3 przesuwa nam najniższy dźwięk o jedną strunę w dół i poprzez rozszerzenie faktury zmienia trochę brzmienie akordów, co sprawia, że podczas gry w zespole, do akompaniamentów stosuje się raczej akordy z prymą w basie (trzeci akord w każdym przykładzie), a czasami z septymą w basie (np. C7 - przykład 1. akord drugi). Przewroty z wyeksponowaną w dole tercją czy kwintą ze względu na swoje brzmienie stosuje się raczej wtedy, kiedy świadomie chcemy poszerzyć koloryt naszego akompaniamentu.

Zagrajmy teraz skalę C miksolidyjską w układzie Drop 3 (Przykład 5.) Wszędzie tam, gdzie mamy w górnym głosie dźwięk akordowy (C, E, G, Bb) wykorzystujemy układy zapisane w przykładzie 1. Dla dźwięków D, F, A, (akordy: drugi, czwarty, szósty i dziewiąty) stosujemy zapisany w przykładzie siódmym akord zmniejszony. Zagrana w ten sposób skala brzmi, jak zauważyliście, spójnie.

Podobnie będzie ze skalą C miksolidyjską zagraną w omawianym dwa miesiące temu układzie Drop 2 (Przykład 6.). Tam również dźwięki akordowe zagraliśmy według wyuczonego wcześniej schematu, natomiast na dźwiękach przejściowych zastosowaliśmy akordy zmniejszone.

Ażeby jednak osiągnąć podstawowy poziom gry, musimy nasz gitarowy warsztat poszerzyć o umiejętność harmonizowania pozostałych skal: skali Cmaj7 - przy pomocy akordów z przykładu 2, skali C doryckiej lub eolskiej - przy pomocy akordów Cm7 z przykładu 3. i skali C lokryckiej, używając akordów półzmniejszonych z przykładu czwartego, pamiętając zawsze o tym, żeby dźwięki nie akordowe harmonizować akordem zmniejszonym. Jak pokazuje praktyka, ćwiczenie układów Drop 2 przebiega zdecydowanie szybciej, tak więc praca nad materiałem z dzisiejszego workshopu zajmie wam trochę więcej czasu. W tym miejscu radzę przyłożyć się do ćwiczenia, ponieważ w przyszłym miesiącu przejdziemy już do części praktycznej i spróbujemy zagrać fragmenty jazzowych tematów przy pomocy omawianych dzisiaj oraz w poprzednim workshopie, akordów. A więc do dzieła.