Rytm i Inspiracje

Kamil Skwara
Rytm i Inspiracje

Gitarzysta basowy powinien umieć tworzyć linie basu cechujące się groovem i solidnym brzmieniem, dlatego potrzebne mu są... inspiracje.

Rytm odgrywał i będzie odgrywał zawsze bardzo ważną rolę w naszym życiu. Legendy głoszą, że pierwszymi instrumentami zrobionymi przez człowieka były instrumenty perkusyjne. Pierwsi ludzie grali na nich muzykę, a także porozumiewali się między sobą. Rytm inspirował ich do tańca i napędzał do walki (oddziały wojsk idących do boju były często uzupełnione o kompanie muzyczne). Prawdą jest także to, że to najpierw na bębnach zaczęto wydobywać najniższe (czyli basowe) dźwięki. Niskie tony wibrowały w ludzkich ciałach, wciągając ludzi do tańca podczas zabaw, świąt i obrzędów religijnych. Moc i siła dźwięku najniżej brzmiących bębnów była w stanie wprawić w wibracje budynek do tego stopnia, że ulegał on destrukcji.

Dziś jednym z podstawowych instrumentów w muzyce rozrywkowej jest perkusja, która nadaje beat (czyli pulsację rytmiczną) utworom muzycznym, a także gitara basowa. Na całym świecie gra się różne rytmy i gatunki muzyczne, a każdy rodzaj muzyki cechuje się swoimi podziałami rytmicznymi i brzmieniami. Różne rodzaje brzmień gitary basowej są dziełem pionierów tego instrumentu oraz inżynierii dźwięku w studiach nagrań (głównie w USA i na Wyspach Brytyjskich). Nie wolno zapomnieć o tym, że muzycznym pionierom, aby mogli stworzyć brzmienia i muzykę uznaną dziś za standard i dzieło sztuki, potrzebny był jak najlepszy sprzęt do realizacji ich pomysłów. Leo Fender i George Fullerto stworzyli instrumenty Fender Precision Bass i Jazz Bass oraz serię wzmacniaczy Fender Bassman, a później gitarę basową Music Man Sting Ray. Firmy takie jak BASF (niemiecki koncern chemiczny) i Studer stworzyły bardzo dobry sprzęt do nagrywania dla inżynierów dźwięku. Artyści i firmy współpracują do dziś, szukając nowych jakości, nowych brzmień i nowych kierunków rozwoju muzyki.

Źródła, inspiracje oraz wsparcie potrzebne są każdemu muzykowi, a także odbiorcom muzyki. Inspiracje popychają ludzi i świat do przodu, dodają sił,
energii oraz pomagają rozwijać umysł i wyobraźnię. Alphonso Johnson, basista grupy Santana, Weather Report czy Billy’ego Cobhama, był inspiracją dla Jaco Pastoriusa, który z kolei jest inspiracją dla Pino Palladino oraz Gary’ego Willisa, basisty zespołu Tribal Tech. Innym przykładem może być fakt, że Lenny White (perkusista zespołu Chicka Corei - Return To Forever), zafascynowany stylem gry perkusisty Billy’ego Cobhama, inspirował basistę Stanleya Clarke’a.
Stanley inspirował Marka Kinga z Level 42, a obydwu tych panów - Alphonso Johnson. A więc każdy z wymienionych tutaj muzyków czerpał nie tylko od instrumentalistów ze swojego podwórka, oni uczyli się również bardzo wiele od innych artystów.

Dla basisty inspiracją może być saksofonista, trębacz, perkusista oraz każdy muzyk, który wpływa na niego pozytywnie, konstruktywnie i rozwojowo. Dlatego należy unikać ograniczeń co do stylu muzycznego. Słuchanie na okrągło jednego utworu lub jednej płyty jest pomocne do nauki słuchania muzyki w ogóle oraz do analizowania konkretnych zagadnień. Można wtedy wypisać sobie na kartce każdy zauważony szczegół w analizowanym nagraniu, na który zwróciło się uwagę podczas kolejnego jego słuchania. Często bywa tak, że umysł podczas kolejnego analizowania tego samego materiału muzycznego koncentruje się na elementach, które wcześniej umknęły jego uwadze. Jednak słuchanie i granie przez całe życie tylko jednej i tej samej grupy utworów jest mocno ograniczające, dlatego też warto słuchać tego, co dobre i najlepsze w muzyce, tego, co daje energię do życia i inspiruje do realizacji planów oraz zamierzeń. Inspiracja jest właśnie najlepszą i pozytywną energią, która porusza ludzkie umysły i napędza je do twórczego myślenia, przez co umysł daje energię ciału do pozytywnego i twórczego działania.

Patrząc na to, co działo się w muzyce w latach 60., 70. i 80., można zauważyć wiele źródeł inspiracji. Były to czasy wielkiej rewolucji muzycznej. Swój triumf święciła wtedy muzyka rockowa, która otwierała się na nowe brzmienia i nurty, muzyka fusion, funk, soul, pop, disco (mowa tu o disco w stylu takich kapel jak Chic). Wymiana energii i pomysłów w muzyce jest czymś kreatywnym, dlatego warto poznawać nowych muzyków i ich twórczość oraz warto słuchać tego, co mają do powiedzenia, ponieważ czasami można nauczyć się czegoś nowego albo wręcz usłyszeć dobrą i pomocną radę. Gdzie tylko się rozejrzeć w sferze muzyki rozrywkowej, to praktycznie wszędzie widać wpływy rytmów latynoamerykańskich i afrykańskich. Rockowe kapele, takie jak Godsmack i Mars Volta, łączą te rytmy z mocnymi i ostrymi brzmieniami muzyki rockowej. Także w muzyce funk, soul, acid jazz (klubowa muzyka łącząca jazz z muzyką funk i soul, której przedstawicielami są Incognito i Jamiroquai), pop, disco, rap i hip-hop słychać podziały rytmiczne oraz brzmienia grane przez muzyków afrykańskich i latynoamerykańskich.

W muzyce bardzo ważne jest to, aby umieć połączyć swój zasób umiejętności i wiedzy z wyczuciem rytmu i smaku muzycznego oraz z wrażliwością i wyobraźnią. Wyobraźnię trzeba koniecznie rozwijać, ale trzeba także umieć z niej korzystać. Wówczas można stworzyć coś ciekawego, niepowtarzalnego. Dlatego im więcej pozna się nowych stylów muzycznych, utworów i brzmień, tym łatwiej będzie stworzyć coś charakterystycznego oraz coś zupełnie nowego.

   

Przykład 1 to zagrany palcami temat basu, który bazuje na rytmach latynoamerykańskich. Celem tego ćwiczenia jest doskonalenie techniki, szybkości i precyzji gry.

   

Przykład 2 ilustruje temat basu w metrum 3/4 zagrany kciukiem. Tego typu zagrywki basu słychać w muzyce bałkańskiej oraz w muzyce krajów arabskich.
Mogą one być ciekawym elementem w muzyce folkowej i fusion. Slap na 3/4 jest czymś rzadkim w naszych rodzimych stronach, ale warto uczyć się rytmiki i poszerzać swoje horyzonty po to, aby grać lepiej.

   

Przykład 3 to hardrockowy temat basu stworzony na bazie bluesa, który gramy kciukiem. Wykonany jako riff z gitarą elektryczną, może być charakterystycznym tematem muzycznym utworu w stylu Deep Purple czy Foreigner.

   

Przykład 4 to temat basu w stylu afro-funk, czyli funkowa gra na basie połączona z akcentowaniem afrykańskim. Ten styl gry na basie jest reprezentowany przez takich basistów, jak: Abraham Laboriel, Richard Bona czy Victor Bailey.

  

Przykład 5 to ćwiczenie na rytmikę oraz na doskonalenie czujności i koncentracji podczas gry w sekcji rytmicznej. Występujące tutaj podziały rytmiczne warto wyćwiczyć z metronomem do perfekcji, ponieważ tego typu akcenty muszą być zagrane w sekcji równo i precyzyjnie, z jak największą łatwością i swobodą.