Kilka pomysłów na bluesa, cz. 2
W tym odcinku warsztatów akustycznych będziemy kontynuować temat akustycznego bluesa. Zanim przejdziecie do przykładów, nastrójcie gitarę pół tonu niżej (Eb, A b, Db, Gb, Bb, E b)
Taki zabieg jest często stosowany wśród gitarzystów grających bluesa. Struny są mniej naprężone, bardziej podatne na artykulację, a gitara może zabrzmieć niezwykle inspirująco. Ludzkie ucho lubi niskie tony. Przedstawione przykłady zagramy palcami z użyciem pazurka na kciuk (thumbpicka). Opalcowanie prawej ręki typowe dla techniki fingerstyle: kciuk odpowiedzialny jest za struny basowe E , A , D, palec wskazujący - za strunę G, środkowy - za B, a serdeczny - za wiolinową E. A więc do dzieła!
Przykład 1 to doskonała wprawka, dzięki której podszkolimy niezależność kciuka. Ogrywamy progresję bluesową E 7, A 7 oraz B7. Najważniejszym elementem w przykładzie jest praca prawej ręki i to jej poświęćcie najwięcej uwagi. W takcie 1 ogrywamy akord E7. Palec środkowy chwyta 2 próg struny A , wskazujący - 1 próg struny G, a mały - 3 próg struny B. Struna wiolinowa E pozostaje pusta. Na tle wybrzmiewającego akordu zagramy partię basową. Bas potrącamy kciukiem prawej ręki i musimy go wytłumić. W tym celu kładziemy dolną część dłoni na mostku gitary i lekko dociskamy struny basowe. W ten sposób kontrolujemy tłumienie. Bas możemy grać pazurkiem na kciuk (thumbpickiem) lub bez niego. Osobiście preferuję pierwsze rozwiązanie ze względu na lepszą dynamikę i mocniejsze brzmienie, które zapewnia pazurek.
Przy strunach wiolinowych zaangażowany jest palec wskazujący (struna G), środkowy (struna B) i serdeczny (struna wiolinowa E ). W takcie 2 pojawia się akord A 7. Palec środkowy chwyta 2 próg struny D, a serdeczny - 2 próg struny B. P raca prawej ręki nie zmienia się i będzie taka sama przy ogrywaniu kolejnych akordów. W takcie 4 trzymamy kształt akordu E 7 i przesuwamy palec wskazujący z 1 na 2 próg struny G. W takcie 6 ogrywamy akord A 7 i palec serdeczny zmieni swoją pozycję z 2 na 3 próg struny B. W takcie 9 pojawia się akord B7. Łapiemy go w następujący sposób: palec środkowy ląduje na 2 progu struny A , wskazujący - na 1 progu struny D, serdeczny - na 2 progu struny G, a struna B pozostaje pusta. Przykład kończymy pełnym akordem E7, uderzając we wszystkie struny (takt 12). Pamiętajcie, że bardzo ważna jest płynność gry oraz rytm. Uderzenia kciukiem muszą być pewne, każde zawahanie będzie słyszalne i zepsuje finalny efekt. Równie istotny jest moment przejścia między akordami. Ostatnim elementem wartym uwagi jest tłumienie struny basowej. Bas musi "oddychać", jeśli za mocno go wytłumicie, utwór nie będzie interesujący.
W przykładzie 2 zagramy bluesa o znacznie większej skali trudności. W wielu miejscach partia basu będzie zbliżona do tej z przykładu 1. Zaczynamy od złapania niewielkiej części akordu E 7. Palec serdeczny jest odpowiedzialny za 4 próg struny G, a środkowy za 3 próg struny B. Uderzamy trójdźwięk złożony ze struny basowej E , G i B. Do pracy zaangażujemy kciuk oraz palec wskazujący i środkowy prawej ręki. Następnie palec środkowy chwyta 2 próg strun G i B przy pomocy minipoprzeczki barré. Trzymając poprzeczkę, energicznie dokładamy palec serdeczny na 3 próg struny G (hammer-on).
Dalej mamy pull-off z 3 do 2 progu oraz z 2 progu do pustej struny G. Palec wskazujący chwyta 1 próg struny G i gramy trójdźwięk złożony ze struny basowej E , G oraz B. Następnie palec środkowy ląduje na 2 progu struny D i razem z nią potrącamy energicznie strunę basową E. W takcie 16 ogrywamy akord E 7, opalcowując go w następujący sposób: palec serdeczny chwyta 4 próg struny G, środkowy - 3 próg struny B, a mały - 4 próg struny wiolinowej E . W połowie taktu dźwięki na strunach wiolinowych przesuwamy o pół tonu w dół, a bas zostaje bez zmian (pusta struna basowa E ). Zwróćcie uwagę na opalcowanie prawej ręki. Strunę wiolinową E gramy palcem środkowym, strunę B palcem wskazującym, a strunę basową E oraz G - kciukiem. J est to nietypowe rozwiązanie, ale bardzo wygodne i ergonomiczne. W taktach 17-18 ogrywamy akord A. Palcem wskazującym lewej ręki łapiemy poprzeczkę barré na strunach D, G i B. Trzymając poprzeczkę, dokładamy dźwięki na strunie D. Palec serdeczny łapie 4 próg, a mały - 5 próg struny D. W końcówce taktu 17 odrywamy poprzeczkę, aby zagrać puste struny D oraz G. W drugiej części taktu 20 mamy łącznik pomiędzy akordami E 7 a B7. Palcem serdecznym lewej ręki chwytamy 4 próg struny basowej E, a wskazującym 1 próg struny A. W takcie 21 ogrywamy akord B7. Palec środkowy ląduje na 2 progu struny A , wskazujący na 1 progu struny D, a serdeczny na 2 progu struny G.
W końcówce taktu podnosimy palec serdeczny, aby uderzyć pustą strunę G. W kolejnym takcie uderzamy akord A 7 oraz gramy zagrywkę po skali pentatonicznej. Jej opalcowanie wygląda następująco: palec środkowy lewej ręki będzie odpowiedzialny za pierwsze dźwięki zagrywki aż do slide’u z 4 do 5 progu struny B. Kolejne dźwięki zagramy przy użyciu palca wskazującego. W przypadku prawej ręki mamy kilka możliwości. Pierwszą z nich jest użycie kciuka/ pazurka dla każdego dźwięku. Dzięki temu zagrywka nabierze ciekawego charakteru.
Inną opcją będzie użycie palców wskazującego i środkowego lewej ręki dla strun B oraz wiolinowej E, a kciuk zagra dźwięki na strunie D i G. W takcie 23, na tle wybrzmiewającej struny basowej E, zagramy kilka prostych dwudźwięków. Palec środkowy chwyta 12 próg struny D, a serdeczny 12 próg struny B. Następnie przesuwamy się pół tonu niżej, a po nim jeszcze kilka razy w dół, aż do 9 progu. W ostatnim takcie ogrywamy akord E 9. Palec serdeczny łapie poprzeczkę barré na 7 progu (struny G, B oraz wiolinowa E ), palec wskazujący chwyta 6 próg struny D, a środkowy 7 próg struny A. Kilka słów na koniec. Podobnie jak w poprzednim przykładzie zwróćcie uwagę na płynność gry. Gramy wolnego bluesa i utwór musi się "bujać". Pomocne będzie ćwiczenie przy użyciu metronomu, a dodatkowo możecie tupać nogą w celu zachowania dobrego rytmu. Grajcie powoli, bez pośpiechu, pilnując, aby każda nuta brzmiała wystarczająco długo. Na tym zakończymy dzisiejsze gitarowe zmagania. Owocnego ćwiczenia!