Jak grać akustyczne ballady

Piotr Słapa
Jak grać akustyczne ballady

W dzisiejszym warsztacie przedstawię kilka kluczowych wskazówek, które pomogą Wam w repertuarze balladowym na gitarze akustycznej.

Wielu artystów uważa, że spokojne utwory są trudniejsze w interpretacji niż szybsze kompozycje. Nie będę w tym miejscu oceniać kto ma rację, ale na pewno ballady wymagają zdobycia kilku kluczowych umiejętności, które przyczynią się do wykonania utworu na wysokim poziomie. Warto pamiętać, że utwory to nie tylko progresje akordów z melodią, ale przede wszystkim historia, którą artysta „opowiada” na instrumencie przy pomocy dźwięków. Gra na gitarze to coś więcej niż technika gra i czysto zagrane dźwięki. To przeniesienie naszej wrażliwości i emocji na instrument.

Dzisiaj będziemy pracować nad kompozycją mistrza gitary akustycznej Tommy’ego Emmanuela - „Old Photographs”. Jaką historię opowiada Tommy? Utwór przypomina mu rodzinne zdjęcia, które przeglądał z babcią. Nawiązuje w ten sposób do przeszłości, swojego dziedzictwa i tradycji rodzinnych. „Old Photographs” gramy palcami bez pazurka na kciuk. Opalcowanie prawej ręki jest typowe dla stylu fingerstyle. Kciuk odpowiada za struny basowe E, A, D. Melodię wydobywamy palcami wskazującym i środkowym. Palca serdecznego używamy w sytuacji, kiedy musimy zagrać cztery struny jednocześnie (np. bas + trzy struny wiolinowe).

KLUCZOWE WSKAZÓWKI: 1. Gramy bardzo wolno i stopniowo przyspieszamy 2. Szukamy najbardziej ergonomicznych opalcowań akordów 3. Ćwiczymy płynne zmiany akordów 4. Pilnujemy, aby basy wybrzmiewały do końca (tło dla melodii) 5. Nie urywamy dźwięków melodii 6. Unikamy nerwowych, nieprzemyślanych ruchów dłoni. Powyższe wskazówki spróbujcie wykorzystać w dzisiejszej balladzie. A więc do dzieła!

PRZYKŁAD 1 zaczynamy od ogrywania akordu G-dur. Na XII progu struny D mamy flażolet naturalny. Następnie małym palcem chwytamy VII próg struny wiolinowej E. Trzymając mały palec na strunie, dokładamy palec wskazujący na III próg struny basowej E. Dalej palcem serdecznym robimy slide z VIII do X progu struny D. Zaraz po nim dokładamy mały palec na X próg struny B. Następnie przechodzimy do akordu B7. Palec wskazujący tworzy poprzeczkę barre na VII progu przez struny EAD (lub EADGBE). Palec serdeczny trzymamy na IX progu struny A, środkowy na VIII progu struny G. Mały palec nie zmienia pozycji czyli znajduje się na X progu struny B. W końcówce taktu 3 przechodzimy do akordu E-moll. Palcem środkowym wykonujemy ozdobnik hammer-on z pustej struny B do VIII progu. Po chwili dokładamy palec serdeczny na IX próg struny D.

W kolejnym kroku ogrywamy akord A7 przy użyciu ozdobników slide. Palec środkowy przesuwamy z V progu struny D na VII próg. Następnie dokładamy palec serdeczny na VII próg struny B. Jest to interwał seksty wielkiej. Dalej przesuwamy interwał seksty o cały ton w dół przy pomocy ozdobnika slide. W tym miejscu mamy pierwszą voltę. W takcie 6 przechodzimy do akordu Am9. Palec środkowy ląduje na V progu struny D, a serdeczny na V progu struny G. Teraz dokładamy palec wskazujący na III próg struny wiolinowej E i małym palcem energicznie uderzamy w V próg tej samej struny (ozdobnik hammer-on). W takcie 7 przechodzimy do akordu D11. Palec serdeczny ląduje na V progu struny G, mały na V progu struny B, a wskazujący na III progu struny wiolinowej E. W kolejnym kroku mamy akord zwiększony - palec wskazujący trzyma II próg struny wiolinowej E, serdeczny III próg struny B i środkowy III próg struny G.

W takcie 8 ogrywamy akord G-dur. Palec serdeczny jest odpowiedzialny za III próg struny basowej E, środkowy za II próg struny A oraz mały za III próg struny B. Zanim przejdziemy do kolejnego taktu musimy jeszcze zagrać pustą strunę basową E oraz I próg. Tommy robi to palcem wskazującym. W takcie 9 mamy akord D/F#. Palec wskazujący umieszczamy na II progu struny basowej E, środkowy na II progu struny G, a mały na III progu struny B. Następnie dokładamy palec serdeczny na III próg struny G (akord zwiększony). Na końcu taktu 9 jest slide z V do VII progu na strunie wiolinowej E. Wykonujemy go małym palcem. W kolejnym kroku powtarzamy takty 2-4 i przechodzimy do taktu 10 (druga volta). Takt 10 rozpoczyna akord, który był już wcześniej - A7 z taktu 5.

W takcie 11 łapiemy kształt akordu C5 (power chord). Palec wskazujący trzyma III próg struny A, serdeczny V próg struny D i mały V próg struny G. Dalej mamy interwały sekty małej i wielkiej. Używamy kolejno palców - wskazujący i mały oraz serdeczny i mały. W takcie 12 opalcowanie akordu jest następujące. Palec serdeczny umieszczamy na V progu struny G, środkowy na IV progu struny B, a wskazujący na III progu struny wiolinowej E. Struna D jest pusta. Po chwili mały palec dodajemy energicznie na V próg struny wiolinowej E (hammer-on). W taktach 13-14 mamy akordy, które graliśmy wcześniej.

W PRZYKŁADZIE 2 mamy kilka świetnych patentów na prowadzenie melodii. W takcie 15 na tle pustych strun E gramy dźwięki skali molowej. Następnie przechodzimy do akordu B/D#. Jego opalcowanie jest następujące - palec środkowy ląduje na XI progu struny basowej E, wskazujący na IX progu struny D, serdeczny na XI progu struny G i mały na XII progu struny B. W taktach 19-20 ogrywamy inne akordy, ale sposób opalcowania jest podobny. W takcie 21 łapiemy akord CmMaj7. Palec wskazujący tworzy poprzeczkę barre na VIII progu przez wszystkie struny. Palec środkowy umieszczamy na IX progu struny D. Dodatkowy mały palec jest odpowiedzialny za dźwięki na X oraz XII progu struny B. Przykład kończymy dwoma akordami z poprzeczką barre. Palec wskazujący chwyta VIII próg na strunach GBE, a mały palec X próg struny wiolinowej E. Następnie mały palec zostaje w tym samym miejscu, a poprzeczkę barre przesuwamy na VII próg.

Na tym zakończymy dzisiejsze gitarowe zmagania. Powodzenia i do zobaczenia za miesiąc!