Classical Gas, cz. 2
W tym miesiącu będziemy ponownie analizować znakomity utwór "Classical Gas" w aranżacji Tommy’ego Emmanuela.
Tym razem omówimy sobie najbardziej ciekawą i dynamiczną część utworu, ale jednocześnie wymagającą pod względem warsztatowym. Zachęcam, byście sięgnęli do poprzedniego numeru magazynu "Gitarzysta", w którym znajdziecie opracowanie pierwszej części utworu oraz wiele pomocnych wskazówek na początek. Dla przypomnienia kilka porad czysto technicznych: Utwór gramy pazurkiem na kciuk (thumbpick); oczywiście można to zrobić palcami, ale jeśli zależy nam na odpowiedniej barwie i dynamice, pazurek sprawdzi się znacznie lepiej. W kilku miejscach thumbpick wykorzystamy także jako kostkę. W tym celu jego plastikową końcówkę złapiemy palcem wskazującym prawej ręki. Przypominam także o pracy lewej ręki w graniu typu fingerstyle. Kciuk odpowiedzialny jest za struny basowe E, A, D, palec wskazujący za strunę G, środkowy za B i serdeczny - za E. Gitarę stroimy standardowo: EADGBE. A więc do dzieła!
Zaczynamy od energicznego uderzenia akordu a-moll, robiąc przy tym hammer- -on z pustej struny B na 1 próg tej samej struny. Atak ten nie jest zwykłym pociągnięciem opuszkami, tylko uderzeniem przy użyciu paznokcia palca wskazującego oraz środkowego prawej ręki. Zachęcam do odsłuchania nagrania dołączonego do magazynu, gdzie dokładnie słychać przejście pomiędzy częścią perkusyjną a zwrotką (pierwsze nagrania to prezentacja tego warsztatu, a drugie to całość razem z warsztatem styczniowym). Po uderzeniu ogrywamy pojedyncze dźwięki akordu, zwracając uwagę na kolejny hammer-on (koniec taktu 1). Zaraz po nim mamy akord z pull-off. Kładziemy palec serdeczny lewej ręki na 3 progu struny basowej E, a palec wskazujący dociska 1 próg na strunie B, aby potem ją puścić i wyeksponować jej puste brzmienie.
W końcówce 2 taktu łapiemy akord e-moll w następujący sposób: palec środkowy lewej ręki ląduje na 2 progu strun A, a serdeczny na 2 progu struny D. Palec wskazujący wykona pull-off z 1 progu do pustej struny B, a mały zagra kilka kolejnych dźwięków (początek 3 taktu). Następnie czeka na nas seria kilku hammer-on w oparciu o akord a-moll. Takty 5-7 i końcówka 4 to powtórka tego, co już graliśmy. Zmienia się jedynie sposób uderzenia akordu a-moll (w 4 takcie). Tym razem nie będą to paznokcie, tylko zwykle pociągnięcie opuszkami.
Teraz czas na najtrudniejszy fragment utworu (od połowy taktu 7). Jest to seria szybko zmieniających się akordów, które budują napięcie. Zagranie tego fragmentu wymaga trochę praktyki i ważne jest, aby perfekcyjnie opanować poszczególne zmiany. Pilnujcie, aby nie odrywać za bardzo palców od gryfu oraz dbajcie o poprawne opalcowanie, które zaraz podam. Krótko mówiąc, przy takich trudnych zagrywkach ważna jest ergonomia gry. Zaczynamy od złapania akordu a-moll w taki sposób, aby mały palec prawej ręki pozostał wolny. Wykonujemy uderzenie paznokciami, które poznaliście już wcześniej na początku pierwszego taktu. Przy łapaniu następnego akordu polecam zostawić palec wskazujący lewej ręki na 1 progu struny B. Dzięki temu znacznie łatwiej będzie przeskoczyć na akord C-dur z początku 8 taktu. Pamiętajcie także, że po akordach występuje także pojedynczy dźwięk w basie uderzany kciukiem prawej ręki. Kolejny akord F-dur zaangażuje do pracy kciuk lewej ręki (trzymamy nim 1 próg struny basowej E). Jest to typowy układ dla gitary fingerstyle. Można go wykonać w sposób klasyczny z poprzeczką barré, jednak taki chwyt wymaga więcej czasu, a nam chodzi o prędkość i precyzję. Czasem osoby z krótkimi kciukami nie mają wyboru i jedyną opcją są chwyty typu barré.
Akord, który występuje po F-dur, to D-dur z dodatkowym dźwiękiem Gb w basie. Dźwięk ten ponownie łapiemy kciukiem lewej ręki. Następny akord z serii to G-dur, który najwygodniej złapać palcem środkowym (3 próg na strunie E basowej) oraz małym (3 próg na strunie wiolinowej E). Teraz czas na akord E7. Używamy tutaj wszystkich czterech palców lewej ręki. Ostatnie dwa akordy to Gb dim i Ab dim (zmniejszone). Przejście z E7 do Gb dim jest bardzo proste. Wystarczy przesunąć palce środkowy, serdeczny i mały o jeden próg w prawą stronę gryfu, a palec wskazujący o dwa progi. Ostatni z akordów Ab dim otrzymamy, przesuwając poprzedni kształt o dwa progi w prawo.
Dalszy fragment to motyw przewodni utworu, którego elementem charakterystycznym jest powtarzający się bas pustej struny A. Na jego tle zagramy melodię. Zaczynamy od poprzeczki barré na 5 progu strun D, G, B i E. Pierwsze dźwięki melodii złapiemy małym palcem lewej ręki. Zwróćcie uwagę, że na początku 10 taktu pojawia się dwudźwięk, a zaraz za nim kolejny i dwa trójdźwięki. Te dwa ostatnie zagramy stosowaną wcześniej techniką uderzenia z paznokci. Uderzenia te kończą zagrywkę i motyw zapętla się. Pamiętajcie, że cały czas trzymamy poprzeczkę barré. W końcówce 12 i w 13 takcie mamy nowe elementy: flażolety naturalne na progach 7 i 12. Najłatwiej zagrać je palcem serdecznym lewej ręki. Musimy zadbać, aby zabrzmiały wystarczająco głośno na tle wybrzmiewającego basu. To wymaga trochę wprawy. Najprościej jest uderzyć dźwięk i zaraz po tym energicznie oderwać palec.
Teraz jest powtórka z taktu 11, ale z małą zmianą. Ponownie uderzamy z paznokcia i poprzeczką barré obejmujemy strunę A, dzięki czemu otrzymujemy akord D7. Ostatnia część to seria akordów. Zaczynamy od G-dur poprzedzonego pustą struną basową E oraz dźwiękiem Gb (2 próg na tej samej strunie). Akord łapiemy palcem środkowym i małym lewej ręki. Następnie jest C-dur, ale przed nim gramy pustą strunę A oraz dźwięk B. Teraz czas na okrojony akord F-dur (bez basu, używamy tylko strun D, G, B i E).
Możemy tutaj wykonać małą poprzeczkę barré na trzech strunach wiolinowych. Kolejny akord znowu zawiera poprzeczkę barré. Palec wskazujący łapie pięć strun, środkowy ląduje na 2 progu struny G, serdeczny na 3 struny D, a mały na 3 progu struny B. Dzięki takiemu opalcowaniu łatwo przejdziemy do następnego akordu. Wystarczy, że palec wskazujący złapie 2 próg struny A. Przy tym akordzie trzeba uważać na strunę wiolinową E - musi zostać pusta i wybrzmiewać. Jest to także moment, kiedy używamy pazurka na kciuk jako kostki, uderzając struny wiolinowe. Zanim przejdziemy do ostatniego akordu E7, gramy kilka dźwięków basowych na strunie E. Palec środkowy wyląduje na 3 progu, a zaraz za nim wskazujący na 1 progu struny basowej E. Cała ta część kończy się energicznym uderzeniem w akord E-dur.
Na tym zakończymy ten warsztat. Mam nadzieję, że granie utworu "Classical Gas" sprawi Wam wiele radości. Powodzenia i owocnego ćwiczenia!