Kapodaster dla początkujących, cz. 2
W dzisiejszym warsztacie pokażę Wam jak wykorzystać capo podczas aranżowania gitary rytmicznej na przykładzie fragmentu popularnego utworu „Hotel California” zespołu The Eagles.
W poprzednim miesiącu poznaliście podstawowe informacje o grze z kapodastrem. Na początek krótka powtórka. Kapodaster to urządzenie, które w mechaniczny sposób tworzy poprzeczkę barre. Zakładamy go na gryf, aby podnieść strój gitary. Wokaliści najczęściej używają go, aby dopasować utwór do swojej skali głosu. Przy grze z capo szczególnie przydatny jest system CAGED. Jest to mnemotechnika, dzięki której możemy odnaleźć akordy rozłożone na całej podstrunnicy. Zaawansowani gitarzyści używają również tego systemu do nauki skal i arpeggio. Idea jest prosta - akord durowy i mollowy można zlokalizować na gryfie w formie pięciu kształtów: C, A, G, E, D. Aby dokładnie zrozumieć system zachęcam zapoznać się z warsztatem z poprzedniego miesiąca.
Poniższe przykłady gramy kostką. Dobry efekt brzmieniowy można również uzyskać stosując technikę hybrydową. Gramy wtedy jednocześnie kostką oraz palcami. Pamiętajcie, że taki sposób gry wymaga wprawy. Jeśli nigdy nie graliście techniką hybrydową to warto przećwiczyć ją na łatwiejszym utworze.
W PRZYKŁADZIE 1 zagramy intro utworu „Hotel California” (tonacja B-moll) w standardowy sposób bez kapodastra. Zaczynamy akordem B-moll. Jego opalcowanie wymaga poprzeczki barre. Palec wskazujący kładziemy na II progu na strunach A, D, G, B, E. Palec serdeczny jest odpowiedzialny za IV próg struny D, mały za IV próg struny G, a środkowy za III próg struny B. Aby zagrać ostatni dźwięk w takcie 1 (pusta struna wiolinowa E) musimy oderwać poprzeczkę barre. W takcie 2 gramy akord F#7. Ponownie palec wskazujący tworzy poprzeczkę barre na II progu. Tym razem łapiemy wszystkie sześć strun. Dodatkowo palec serdeczny umieszczamy na IV progu struny A, a palec środkowy na III progu struny G. Następnie przechodzimy do akordu Asus2. Palec środkowy stawiamy na II progu struny D, a serdeczny na II progu struny G.
W takcie 4 ogrywamy akord Eadd9. Zwróćcie uwagę na ostatni dźwięk - jest to nona (II próg struny wiolinowej E), którą łapiemy małym palcem. Dalej przechodzimy do akordu G-dur. Palec środkowy ląduje na III progu struny basowej E, wskazujący na II progu struny A oraz mały palec na III progu struny wiolinowej E. Pamiętaj o ozdobniku artykulacyjnym hammer-on pod koniec taktu 5. Wykonujemy go palcem wskazującym. W kolejnym takcie mamy akord D-dur. Palec wskazujący trzyma II próg struny G, serdeczny III próg struny B, a środkowy II próg struny wiolinowej E. Dalej ogrywamy akord E-moll. Palec środkowy jest odpowiedzialny za II próg struny A, a serdeczny za II próg struny D. Przykład kończymy akordem, który pojawił się w takcie 2 - jest to F#7. Opalcowanie tego akordu jest takie jak wcześniej (z poprzeczką barre).
Zanim przejdziemy do przykładu 2 - podsumujmy co wydarzyło się w przykładzie 1. Wszystkie akordy zagraliśmy w początkowej części gryfu. W tym miejscu podstrunnicy znajdują się dźwięki w najniższej oktawie, którą oferuje gitara. Ma to oczywiście ogromny wpływ na finalne brzmienie podkładu rytmicznego. Warto zwrócić uwagę na dwa akordy z poprzeczką barre - konkretnie B-moll oraz F#7. Dla początkujących gitarzystów może być to spore utrudnienie.
W PRZYKŁADZIE 2 zagramy „Hotel California” z kapodastrem na VII progu. Nadal jesteśmy w tonacji B-moll. Capo zmieni brzmienie utworu -wykorzystamy dźwięki z wyższej oktawy niż wcześniej. Dodatkowo nie będziemy korzystać z poprzeczek barre. Ważna informacja - w zapisie nutowym / tabulaturze kapodaster traktujemy jako próg zerowy. Jak to rozumieć? Przykładowo - w takcie 9 gramy akord B-moll (prymą jest dźwięk B, który naciska kapodaster), ale zapiszemy go jako E-moll ze względu na kapodaster na VII progu. W ten sposób opiszę wszystkie akordy w przykładzie 2.
W takcie 10 ogrywamy akord B7. Palec środkowy ląduje na II progu struny A, wskazujący na I progu struny D, serdeczny na II progu struny G. Następnie przechodzimy do akordu Dsus2. Palec wskazujący chwyta II próg struny G, a serdeczny III próg struny B. W kolejnym takcie mamy intrygująco brzmiący akord. Jest to A9 zagrany od tercji wielkiej. Palec serdeczny ląduje na IV progu struny A, a wskazujący na II progu struny D. Zwróćcie uwagę, że bez kapodastra nie uzyskalibyśmy takiego brzmienia akordu. W takcie 13 mamy akord C-dur. Palec serdeczny trzyma III próg struny A, środkowy II próg struny D, a wskazujący I próg struny B. Nie zapomnijcie o ozdobniku hammer-on, który wykonujemy palcem środkowym.
W kolejnym takcie gramy akord G-dur od kwinty. Pod koniec taktu podkreślamy na strunach basowych tercję wielką oraz prymę. W takcie 15 łapiemy akord Am7. Palec środkowy jest odpowiedzialny za II próg struny D, a wskazujący za I próg struny B. W ostatnim takcie wracamy do akordu B7. Pamiętajcie, aby dołożyć jeszcze mały palec na II próg struny wiolinowej E.
Jak widzicie kapodaster zmienił brzmienie podkładu akordowego. Jeśli gracie w zespole na dwie gitary lub po prostu w duecie gitarowym warto pomyśleć nad wykorzystaniem capo. Zachęcam do eksperymentów i poszukiwań nowych brzmień. Powodzenia i do zobaczenia za miesiąc!
