Ogólnie nie mogę narzekać, bo odbiór płyty, podobnie jak w przypadku "IHS" jest zdecydowanie pozytywny. Album zbiera wysokie oceny w Polsce. Oczywiście nie wszystkim się podoba, ale to jest przecież normalne. Z nakładu pięciuset sztuk zostało w sprzedaży około 20%, więc myślę, że nie jest źle. Oczywiście chciałbym, żeby "Corpvs Hermeticvm" był dla Zorormr przełomowy, w końcu to trzecia płyta... nie do końca to jednak zależy ode mnie. Ja tworzę muzykę i wystawiam ją na osąd i krytykę. Dlatego teraz wszystko jest już w rękach mediów i słuchaczy...

Po wydaniu "IHS" niemal od razu zabrałem się za przygotowanie następcy. Materiał napisałem w marcu 2013 roku i jakoś w czerwcu zacząłem nagrywanie. Zasadniczo chciałem napisać lepsze numery niż na "IHS", no i oczywiście lepiej je nagrać. Brzmienie poprzedniej płyty nie było najlepsze, bo też mi bardzo zależało na tym oldschoolowym, piwnicznym klimacie. Wyszła stęchlizna, która momentami spłaszczyła te numery. Stąd też decyzja, że trzecia płyta Zorormr to będzie duży krok do przodu i naprawdę dopracowana produkcja. Żeby to osiągnąć musiałem zrobić też postęp w samej obsłudze instrumentarium, szczególnie gitar... wiesz, ja do tych kwestii podchodzę śmiertelnie poważnie, wierzę w to, że na płycie wszystko musi się zgadzać, być koherentne. Wciąż mam chwile zwątpienia, czy aby na pewno ja potrafię cokolwiek na tych sześciu strunach wydukać (śmiech).

Myślę, że nie jest to żadna nowość ani też jakiś wielki wyróżnik dla muzyki Zorormr. No, może w Polsce mało kto to faktycznie robi. Dla mnie te dźwięki zawsze były bliskie i od "Kval" są obecne na kolejnych płytach, ale ich ilość jest już mocno zredukowana, żeby nie powiedzieć śladowa. Tak naprawdę na "Corpvs Hermeticvm" wyraźne ambienty są tylko w dwóch/trzech utworach, reszta to budowanie atmosfery w oparciu o gitarę, perkusję i wokal. Nie gram surowego black metalu, to fakt, ale też i daleki jestem od pisania rozbudowanych partii parapetów, bo to co robię w Zorormr jest biegunowo odległe od symphonic black metalu. Myślę, że ta muzyka ewoluuje w stronę, nazwijmy to "rytualistyczną", co już słuchać w rytmie i w podziałach utworów. A czy to zadowoli konserwatywnych fanów? Nie wiem i szczerze powiedziawszy nie obchodzi mnie to.

Chyba od zawsze kręciła mnie muzyka filmowa, ilustracyjna, ale i elektroniczna. W tym oczywiście Jarre czy Vangelis. Jednak mi u nich brakowało tego mroku, tej posępności, tego co można było znaleźć nawet u twórców w amigowskiej demoscenie. Mnie dopiero po latach, błądząc po odmętach internetu, dopadło Atrium Carceri i Desiderii Marginis. Do tego inne projekty ze stajni Cold Meat Industry czy polskiej Beast Of Prey gdzieś tam na mnie oddziaływały na tyle, że wsiąkłem w ambient na dobre.

Tempora mutantur, nos et mutamur in illis… black metal, czy szerzej ekstremalny metal, to bardzo pojemne pojęcie na naprawdę całą masę plugastwa przybierającego najróżniejsze formy. Ta muzyka już prawie od trzydziestu lat zmienia się i zadziwia świat swoją agresją, różnorodnością i bezkompromisowością. Myślę, że ona cały czas ewoluuje, nawet gdy wraca do korzeni. Transgresja, która jest wpisana w ekstremalny metal, jeszcze się w pełni nie dokonała. Może przesadzam, ale myślę, że najlepsze w tej muzyce może być jeszcze przed nami...

Ta płyta to prawdziwy tygiel emocji. Jest wielowątkowa i różnobarwna, bo czas w jakim powstawała był też takim czasem dla mnie. Niektórzy dostrzegają w niej kompozycyjną spójność. Myślę, że jest to trafne spostrzeżenie, aczkolwiek nie jest to w żadnej mierze koncept album. Chciałbym, żeby moi słuchacze sami odkrywali to o czym jest każdy mój następny krążek. Tutaj na pewno jest mnóstwo odniesień do, co oczywiste, filozofii hermetycznej, ale także do dzieła "Adversus Haereses" Świętego Ireneusza z Lyonu, jest coś z Mitów Cthulhu i trochę wątków autotematycznych. W kilku miejscach są też pewne nawiązania do "IHS". Zostawmy jednak przyjemność odczytywania przesłania i inspiracji uwadze słuchacza,  bo po co mielibyśmy tu psuć całą zabawę? (śmiech)

Z tym "docenianiem" to może bym nie przesadzał, choć faktycznie ezoteryzm zachodni nie jest tak całkowicie nie po drodze nauczaniu Kościoła... ale trzeba wyraźnie powiedzieć, że mimo iż doceniam dzieła Tertuliana czy wspomnianego wcześniej Ireneusza, to wydźwięk "Corpvs Heremeticvm" jak i "IHS" jest zdecydowanie antychrześcijański czy szerzej antyreligijny w ogóle. Po prostu robię to w bardziej wysublimowany sposób niż niektórzy moi koledzy po fachu (śmiech).

Nie wiem, czy chciałbym, żeby ostatnie dzieło Zorormr zapraszało kogokolwiek do dialogu. Ono ma zachęcić do myślenia, do odrzucenia fałszywych dogmatów. Jeśli robię numer pt. "Against All Heresies" to po to, żeby zwrócić uwagę na potrzebę odrzucenia wszelkich herezji bez wyjątku... jeśli okładkę "Corpvs Hermeticvm" zdobi nie Hermes Trismegistus, tylko opromieniony światłem, ale też i odarty ze skóry człowiek z mieczem, to robię to w konkretnym celu, prawda? Akt odarcia ze skóry w przeszłości miał odmówić komuś dostąpienia łaski życia po życiu. Mój człowiek sam pozbywa się tej skóry i odmawia sobie tzw. zbawienia. Co w zamian? Poczytaj tytuły utworów na płycie z góry na dół. W co się układają? No, właśnie...

Wszystkie ślady gitar praktycznie położyłem za pomocą swojego wysłużonego już koreańskiego Cruisera. Na nim też nagrywałem poprzednią płytę. To mimo wszystko dobra gitara, choć ogrywam ostatnio ESP EX-360 i wiem, że następny materiał Zorormr nagram właśnie na niej. Wracając jednak do sprzętu z "Corpvs Hermeticvm" dodam, że leady nagrałem customowym Mansfeldzie z aktywnymi bebechami, którego kiedyś używał Quazarre. On sam swoje leady nagrał na siedmiostrunowym customie od Kameckiego. Mike oczywiście nagrywał na swoim Jarellu.

Na potrzeby odsłuchu zawsze mam ustawione jakieś tam efekty i przestery z mojego pudła od Line6, ale i tak rejestruję tylko czysty sygnał. Później całość jest reamopowana w warunkach studyjnych, co też zrobił Malta w Sound Division Studio w Warszawie. Efekt końcowy to użycie m.in. Peaveya 5150, Bognera Uberschalla i szczypty boostera Hell Drive. Reszta receptury jest tajemnicą (śmiech).

Byłem zadowolony ze współpracy z Icanrazem przy "IHS" do tego stopnia, że zdecydowaliśmy się znów razem nagrywać. Tym razem jednak poszedłem za radą Młodego i zdecydowałem się na nagrywanie beczek w Hertzu w 100% akustycznie. Efekt przeszedł moje najśmielsze oczekiwania, bo brzmienie bębnów na "Corpvs Hermeticvm" to jeden z najjaśniejszych punktów całej produkcji. Wkład Quazarre’a, oprócz kilku naprawdę czaderskich leadów na płycie, to przede wszystkim pilnowanie, żebym ja nagrał wszystkie ślady gitar, basu i wokale dając z siebie absolutne maksimum. Myślę, że to też słychać, bo skok jakościowy względem "IHS" jest na "Corpvs Hermeticvm" w praktycznie każdym możliwym aspekcie. Tak więc ich pomoc przy sesji nagraniowej była naprawdę nieoceniona.

Nie ma tu specjalnie jakiejś ciekawej historii. Ot po prostu, zważywszy na fakt, że jestem wielkim fanem King Diamond i Mercyful Fate poprosiłem Mike’a o gościnny udział w numerze tytułowym na płycie. Wysłałem mu surową wersję utworu, a on napisał mi, że z chęcią do tego numeru coś nagra. Sprawa na jakiś czas przycichła, bo Mike ma sporo na głowie, w tym szykował się wtedy do dużej trasy po Stanach, ale po kilku tygodniach wrócił do tego numeru, usiadł i nagrał naprawdę rewelacyjne solo. Takie w klimacie muzyki Króla, wiesz, ten stary dobry heavy z lat osiemdziesiątych ubiegłego stulecia. O niczym lepszym nie mógłbym marzyć!

Zadbałem sobie kilka lat temu o ten komfort, żeby mieć podstawowe urządzenia do rejestracji śladów gitar w domu, przez co nie muszę się ograniczać w żaden sposób jeśli chodzi o czas pracy nad kompozycjami w studio. Zazwyczaj tworzę sobie szkice gitar, perkusji i basu z którymi pracuję aż do samego końca. Następnie na ich podstawie nagrywam już na poważnie czyste ślady gitar, które są wstępnie edytowane tak, żeby w studio poszedł już tylko reamp i tyle. Nie dogrywam, nie ogrywam, nie poprawiam w nieskończoność materiału. Leady nagrywam na sam koniec, gdy mam już w wersji surowej nagrane wszystkie instrumenty i wokale.

Pytasz czy zapijam czipsy colą? (śmiech) Nie, nie stosuję żadnych wybrednych technik, wspomagania i tego typu rzeczy. Staram się nie palić podczas sesji. Pod ręką mam tylko ciepłą, przegotowaną wodę i drugą butelkę wody w temperaturze pokojowej. Nagrywam zawsze najpierw wysokie, później niskie wokale. Staram się nie oszczędzać i nie pieścić ze sobą, bo black metal to nie rurki z kremem (śmiech), ale też trzeba umiejętnie rozkładać siły, żeby nie zedrzeć gardła pierwszego dnia, bo na całość potrzebuję zazwyczaj dwa/trzy dni. I to chyba tyle.

I tak i nie. Black metal to muzyka elitarna, nie egalitarna. Trudno oczekiwać, żeby cieszyła się jakąś dużą popularnością. Fakt, że po kilku latach niepodzielnego panowania death metalu w Polsce ta tendencja się odwróciła na korzyść czarnego plugastwa, ale nie podzielam jednak tego hurraoptymizmu typu "Polska stoi black metalem". Co do odbioru mojej muzyki to spotykam się z opiniami pozytywnymi i negatywnymi. Komuś podoba się coś czego drugi kompletnie nie trawi. Nie mam z tym problemu, bo przecież nie każdemu ma się podobać, a i ja tego nie robię po to, żeby wszystkich zadowolić...

Odniosłem, ale dlaczego miałbym się tym przejmować? Mi też może się nie podobać jak ktoś zakłada na łeb pończochę, czy kaptur i gra black metal, ale to jego wizerunek i jego sprawa. Gorzej już, gdy ktoś np. rżnie z Mayhem czy Shining na potęgę i leje z corpse paintu... ale nie warto chyba się nad tym rozwodzić. Wizerunek to sprawa drugorzędna. Na pierwszym miejscu zawsze powinna być muzyka. Jeśli ona się nie broni to nawet modne bluzy z Bangladeszu nie pomogą (śmiech).

Black metal nigdy nie był popularny. Przecież ten gatunek programowo był przeciwko death metalowi w czasach, gdy ten drugi w pewnym sensie się skomercjalizował. Niejako powstał w wyniku negacji komercjalizacji ekstremalnego metalu, więc nie bardzo rozumiem kiedy miałby z tego podziemia wyjść. To nie była muzyka "eventowa", pierwotnie nie miała być prezentowana na żywo, bo całe to granie na żywo budziło u wielu twórców drugiej fali niesmak. Oczywiście z czasem hordy zamieniły piwnice na zadymione kluby, ale nigdy nie osiągnęły wielkiej sławy poza wąskim kręgiem zapaleńców. Nie licząc kilku oczywistych przykładów typu Satyricon czy Behemoth... nie wiem, czy black metal to tylko bunt przeciwko chrześcijaństwu... black metal to pragnienie wolności, zrzucenie pęt kultury, wyrzeknięcie się instytucjonalnej religii i wyzwolenie umysłu spod jarzma, które go ogranicza. Ukazanie człowieka w całym jego majestacie i całym gównie, które jego istotę okleja (vide "Esperalem Tkane" Odrazy). Zgadzam się z Gaahlem w stu procentach, gdy powiedział, że Szatan to wolność, ale tu nie chodzi o sprośnego satyra i tym podobne brednie, tylko o skategoryzowanie przeciwieństwa dla symbolu zniewolenia. Nie widzę w Polsce tej wolności i laicyzacji, skoro przed koncertem Vadera sypią jakąś magiczną sól, a inne biletowane i nota bene zamknięte koncerty się odwołuje, bo właściciel klubu boi się burmistrza i miejscowego plebana. Kurwa, to jest paranoja, której doświadczamy każdego dnia. Paranoja, którą trzeba za wszelką cenę zwalczyć, bo łamie ona nasze prawa podstawowe. Nazwij to jak chcesz, może faktycznie pieprzę tu androny, ale ja uważam, że dla twórców black metalowych i ich wydawców w tej kwestii jest jeszcze sporo do zrobienia.

Niespecjalnie. Nie mam czasu na to, żeby być audiofilem z wielką kolekcją winyli. Jak każdy twórca bardziej zajmuję się tworzeniem niż odtwarzaniem muzyki. Nie mniej jednak słucham sporo różnych dźwięków, często kompletnie niemetalowych jak np. Fink, Florence + The Machine, Ben Howard... często w odtwarzaczu gości u mnie Wardruna, Faith No More czy ścieżki dźwiękowe z filmu "Oczy szeroko zamknięte" i "Obcy 3". Słucham naprawdę dużo różnorodnej muzyki i ciągle staram się znajdywać nowe dla mnie zespoły i dźwięki. Ostatnio trafiłem tak na Clutch i katowałem ich nagrania przez prawie tydzień non-stop (śmiech).

W tej chwili koncentruję się w 100% na promocji "Corpvs Hermeticvm". W wolnych chwilach coś tam sobie oczywiście komponuję, ale na następną dużą płytę Zorormr trzeba będzie nieco poczekać. Póki co myślę, że w przyszłym roku, jeśli wszystko pójdzie dobrze, to ukaże się EPka Zorormr z niepublikowanym dotąd materiałem. Mam kilka utworów w archiwum, które nie trafiły na moje regularne wydawnictwa, a teraz mogłyby fajnie podsumować mój pierwszy etap działalności. Kolejne pełnowymiarowe wydawnictwo to pieśń przyszłości za minimum dwa/trzy lata.

Również dziękuję i pozdrawiam czytelników Gitarzysty!