U2. Historie największych utworów

Książki o Irlandczykach od kilku lat regularnie zapełniają półki w księgarniach i to w naprawdę solidnych nakładach. Zawsze dobrze się sprzedają - kto regularnie odwiedza Empik z łatwością dostrzeże tę prawidłowość.

O zespole piszą wszyscy: fachowcy mniejsi lub więksi, dziennikarze, fanatycy, a nawet sama kapela skrobnęła kilka pozycji. Co ciekawe: zdecydowana większość tytułów została naprawdę dobrze napisana, nikt nie odwala fuszerki tylko po to, by się dorobić. Jasne większość tych książek to dzieła kierowane raczej to zagorzałych fanów U2, niż do miłośników muzyki w ogóle, ale tak to już jest, gdy w obiegu znajduje się grubo ponad 20 produktów.

Co przynosi nam najnowszy z nich, czyli "Historie największych utworów"? Teoretycznie nic nowego - podobne treści mogliśmy przeczytać w "U2 The Name Of Love. Inspiracje, znaczenia i historie tekstów U2", która to książka ukazała się w Polsce w 2010 roku. W praktyce jednak praca Nialla Stokesa, której lekturę mam właśnie za sobą, to rzecz oryginalna i ciekawa.

Autor zna osobiście nie tylko muzyków U2, ale i realia, w jakich przyszło im się wychowywać, żyć i pracować. Stokes również pochodzi z Dublina i pracuje dla tamtejszego magazynu "Hot Press", za co był już kilkakrotnie nagradzany. Niallowi łatwiej więc jest rozszyfrować znaczenia liryków Bono, a także dotrzeć do zespołu, by posłuchać historii powstawania poszczególnych kawałków. Bo "Historie największych utworów" to rzecz nie tylko o tym, co śpiewa frontman, ale także o podłożu muzycznym, o doborze aranżacji, o pracy w studiu nagraniowym, gdzie U2 towarzyszyli Brian Eno, Daniel Lanois czy Steve Lillywhite.

Oczywiście, podstawowe inspiracje i okoliczności do napisania takich utworów, jak "I Will Follow" (śmierć matki Bono i tęsknota za nią), "Running To Stand Still" (uzależnienie od narkotyków) czy "One" (rozstanie) są pewnie znane większości fanów, ale autor wgłębia się w nie jeszcze bardziej. "A Day Without Me", w powszechnym mniemaniu numer poświęcony Ianowi Curtisowi, powstał po nieudanej próbie samobójczej jednego ze znajomych wokalisty U2. "One" okazuje się także tekstem dotyczącym napiętej sytuacji w zespole (w tamtym okresie o mało co z grupy nie odszedł Adam Clayton). Czy choćby "New Year's Day" - stało się piosenką z odniesieniem do polskiej "Solidarności" przez przypadek, w zamierzeniu autora miało być tekstem li tylko miłosnym.

Odkrywamy też drugie dno wielu liryków, którego byśmy się nie spodziewali. Ba, chyba nie spodziewałby się go sam Bono. Seks i homoseksualizm. O ile "Stories For Boys" na upartego można interpretować, jako piosenkę o "sami wiecie czym" (podobno geje traktowali ją jako piosenkę miłosną), o tyle Stokes chyba nieco zagalopowuje się przy "Until The End Of The World", nazywając relację Jezusa z Judaszem (bo to o zdradzie tego drugiego, a może i o zdradach w ogóle, jest ten utwór) homoerotyczną i sugeruje, jakoby w tekście znalazły się fragmenty dotyczące seksu oralnego. Te rozważania jednak pokazują, że lider U2 pisze naprawdę znakomicie, intrygująco, daje się interpretować na wiele sposobów - to jego wielki sukces.

Książka jest wydana w poręcznym formacie, który zmieści się do torebki/plecaka. Ma też formę nieco zbliżoną do leksykonu (baaaardzo rozbudowanego), przez co nie będziemy mieli problemu z odnalezieniem opowieści o konkretnej piosence. W przeciwieństwie do wspomnianego "U2 The Name Of Love" tu znajdziemy informacje o wszystkich, a przy okazji nie będziemy musieli taszczyć 650-stronicowej księgi. Stokes słusznie zrezygnował z drukowania tekstów Bono w całości.

"U2. Historie najważniejszych utworów" to rzecz napisana i przetłumaczona lekko, zgrabnie i zachęcająco. Owszem, skierowana przede wszystkim do wielbicieli U2, ale i fani rocka z przełomu XX i XXI wieku znajdą tu wiele interesujących kwestii.

Jurek Gibadło