Flatpicking - technika gry kostką

Piotr Słapa
Flatpicking - technika gry kostką

Flatpicking to sztuka gry kostką, wykorzystywana najczęściej w muzyce country oraz w bluegrassie. I ntensywny rozwój tej techniki nastąpił w latach 30. ubiegłego wieku.

Początkowo wykorzystywano ją przy aranżowaniu utworów skrzypcowych na gitarę. Z czasem gitara akustyczna coraz częściej postrzegana była nie tylko jako instrument akompaniujący, ale także solowy. Flatpicking często łączy szybkie zagrywki solowe na otwartych strunach z dynamicznie granymi akordami. W celu zapoznania się z tego typu muzyką, warto sięgnąć do nagrań mistrzów gatunku. Tony Rice, Doc Watson, C larence White, Russ Barenberg, Bryan Sutton oraz C hris E ldridge - to tylko kilka z wielu nazwisk, które warto poznać. Flatpicking zazwyczaj kojarzony jest z gitarami marki Martin typu dreadnought. To właśnie ten kształt korpusu najczęściej pojawia się w rękach gitarzystów posługujących się kostką. Zanim przejdziecie do przykładu mała rada na początek - grajcie dokładnie i bardzo powoli. Nie śpieszcie się. A więc do dzieła!

Utwór grany jest w standardowym stroju E ADGBE. Ogrywamy podstawowe akordy C , F, G i Am z użyciem pustych strun. Kierunek uderzania kostką to w większości przypadków sekwencja dół-góra. Pomiędzy zapisem nutowym a tabulaturą znajdziecie specjalne oznakowanie dotyczące kostkowania. W utworze pojawiają się ozdobniki artykulacyjne: hammer- -on, pull-off oraz slide. Na początku przykładu mamy kilku dźwięków w przedtakcie. Kostkujemy zgodnie z kierunkiem dół-góra. Zaczynamy od pustej struny D, następnie palcem wskazującym łapiemy 1 próg, a po nim palcem środkowym 2 próg. Dalej gramy pustą strunę G, palcem środkowym przyciskamy 2 próg i na koniec potrącamy pustą strunę B. W ten sposób ograliśmy przedtakt i możemy przejść do głównej części utworu.

Takt 2 zaczynamy od trzech uderzeń kostką w dół. Dwa pierwsze na 1 progu struny B, który łapiemy palcem wskazującym, a trzecie na pustej strunie B. Od tego momentu do końca taktu uderzamy zgodnie ze schematem dół-góra, zaczynając od 1 progu na strunie B (góra). Pozostałe dźwięki w takcie opalcowujemy w następujący sposób: 3 próg na strunie B łapiemy palcem serdecznym, 2 próg na strunie G palcem środkowym, 2 próg na strunie D oraz slide z 1 na 2 próg również palcem środkowym. Slide wykonujemy, uderzając kostką do góry. W takcie 3 palec wskazujący chwyta 1 próg struny B i kostkujemy do góry. Dzięki takiemu zabiegowi gra nabierze płynności i zagramy szybciej. Kolejne pięć dźwięków uderzamy zgodnie ze schematem dół-góra. Opalcowanie bez zmian, ponieważ powtarzamy dźwięki, które pojawiły się już wcześniej. W połowie taktu 3 ogrywamy pełny kształt akordu C. Palec wskazujący chwyta 1 próg struny B (kierunek kostki: góra), dalej mamy pustą strunę G (góra), 3 próg struny A (łapiemy go palcem serdecznym, kierunek kostki to dół) oraz 2 próg struny D razem z pustą struną G (używamy palca środkowego, kierunek kostki to dół).Ostatni element taktu 3 to hammer- -on z pustej struny D do 2 progu. Wykonujemy go palcem środkowym i kostkujemy w dół. Po nim mamy pustą strunę G, uderzając do góry.

Takt 4 różni się od taktu 2 tylko ostatnim dźwiękiem. Zamiast slide’u jest dźwięk na 2 progu struny D, który kostkujemy do góry. W takcie 5 ogrywamy akord F, G oraz C. Opalcowanie wygląda następująco: 3 próg na strunie D chwytamy palcem serdecznym, 2 próg na strunie G palcem środkowym, a pull- -off z progu 1 do pustej struny D wykonujemy palcem wskazującym. Dalej, do złapania 3 progu na strunie A, używamy palca serdecznego, a do 2 progu na tej samej strunie palca środkowego. Kostkując, trzymamy się kierunku dół-góra. Ostatni akord w takcie (C) ogrywamy, uderzając kostką dwa razy w dół. W taktach 6-7 gramy to, co pojawiło się już wcześniej. Dopiero od połowy taktu 8 mamy nowe elementy. Palcem wskazującym chwytamy 1 próg struny wiolinowej E i robimy pull- -off do pustej struny (kostkowanie do góry). Kolejny dźwięk to 3 próg struny B, który łapiemy palcem serdecznym i kostkujemy w dół. Po nim pojawiają się dwa uderzenia do góry. Palec wskazujący kładziemy na 1 progu struny B, a środkowy na 2 progu struny G. Na początku taktu 9 najbardziej aktywny będzie palec środkowy. Łapiemy nim dźwięk na 2 progu struny D oraz na 2 progu struny G.Takie ustawienie wymaga trochę wprawy. Fragment od drugiej połowy taktu 9 graliśmy już w takcie 5. Opalcowanie i sposób kostkowania bez zmian.

Na początku taktu 10 pojawia się technika kostkowania hybrydowego - do wydobycia dźwięku używamy jednocześnie kostki i palca prawej ręki. Kostką uderzamy w strunę G, a palec środkowy ciągnie strunę B i wykonujemy slide z 4 na 5 próg. Następnie palcem wskazującym łapiemy 3 próg struny wiolinowej E i robimy dwa uderzenia kostką w dół. Teraz poruszamy się zgodnie ze schematem kostkowania dół- -góra. Palcem środkowym łapiemy 4 próg struny B, serdecznym 5 próg na tej samej strunie, a po nim palcem wskazującym 3 próg struny wiolinowej E. Dalej mamy pull-off z 5 na 3 próg struny wiolinowej E przy którym zaangażowany będzie palec serdeczny oraz wskazujący. Następnie palec serdeczny ląduje na 5 progu struny B, wykonujemy slide do 3 progu i zaraz po nim robimy pull-off z 3 do 1 progu. Ostatnie dźwięki w takcie to 2 próg na strunie G, który trzymamy palcem środkowym i kostkujemy w dół, oraz pusta struna G, kostkowana do góry. Takt 11 zaczynamy od kostkowania hybrydowego. Wszystkie kolejne dźwięki, które się pojawią, uderzamy w dół. Opalcowanie wygląda następująco: slide wykonujemy palcem serdecznym, potrójnie zagrany 3 próg struny wiolinowej E chwytamy palcem wskazującym. Ten sam palec złapie także kolejny dźwięk, czyli 5 próg struny wiolinowej E. Przy hammer-on przydatny będzie palec serdeczny.

Takt 12 to powtórka tego, co graliśmy w takcie 10. W takcie 13 pojawia się ciekawa zagrywka. Wszystkie dźwięki, z wyjątkiem dwóch ostatnich, kostkujemy zgodnie ze schematem dół-góra. Palcem wskazującym chwytamy 1 próg struny B, serdecznym 3 próg na tej samej strunie, środkowym 2 próg struny G i wracamy na 1 próg struny B. Następnie palec środkowy wykonuje pull-off z 2 progu do pustej struny G. Ten sam palec będzie również zaangażowany w hammer- -on z pustej struny D do 2 progu tej samej struny. Po nim gramy pustą strunę G i palcem wskazującym wykonujemy pull-off z 1 progu do pustej struny D. Teraz chwytamy akord C i gramy kolejno po sobie 3 próg struny A oraz trójdźwięk na strunach D, G, B. W taktach 14-16 mamy powtórkę tego, co graliśmy wcześniej, więc opalcowanie pozostaje bez zmian. Takt 17 wygląda podobnie do taktu 13 z małą zmianą w końcówce. W miejscu, gdzie poprzednio pojawił się pull-off, z 1 progu do pustej struny D gramy 2 próg struny A oraz energicznie uderzamy pełny akord C . Powodzenia w ćwiczeniu!