Stefan Machel (TSA)

Mając trzynaście lat, obserwowałem w domu starszego brata, który już wtedy chodził do szkoły muzycznej - grał na akordeonie i kontrabasie. Zapragnąłem też muzykować, jednak chciałem grać na gitarze w zespole rockowym, a nie w orkiestrze symfonicznej. Nie miałem też cierpliwości do ćwiczeń gam i pasaży. Trafiłem, jak wielu młodych ludzi, do opolskiego MDK-u, gdzie uczyłem się podstaw gry na gitarze. Dwa lata później miałem już zespół, a w nim na organach grał niejaki... Andrzej Nowak, który wówczas uczył się razem z moim bratem w zespole akordeonowym. W repertuarze dominowały utwory Grand Funk Railroad i Ten Years After. Grało się na tym, co pan instruktor pozwolił wyjąć z szafy. A w MDK-owskiej szafie do dyspozycji była polska gitara Defil i całkiem niezły NRD-owski wzmacniacz lampowy MV-3. Od święta (czyli na występ) można było wybłagać doskonałą - jak na owe czasy - czeską Jolanę i lampowy wzmacniacz Telos. To już był szał, bo brzmiało to całkiem nieźle i było głośne, jak trzeba. A pierwszą własną gitarę zrobiłem sobie sam. Zastosowałem jakimś cudem zdobyty gryf od Jolany, wycięty przez stolarza korpus na wzór gitar widzianych na koncercie SBB i polskie przystawki. Ponieważ nie wiedziałem, skąd wziąć potencjometry, i jak je podłączyć, więc gitara ich nie miała...

Gram na gitarze podłączonej kablem do prostego wzmacniacza lampowego. W zależności od wielkości sceny i sali jest to sprzęt o mocy 100W lub 50W. Do tego dochodzi kolumna 4×12". Pomiędzy wzmacniacz i paczkę wpinam Marshall Power Brake - urządzenie, które w razie potrzeby pozwala na regulację głośności w różnych warunkach akustycznych. Do odsłuchu gitary akustycznej na scenie używam małego wzmacniacza przeznaczonego do tego celu. W sali prób wykorzystuję archaiczny niemiecki lampowy wzmacniacz i kolumnę 2×12". Jeśli chodzi o efekty, to jedynym urządzeniem tego typu, jakiego używam, jest zabytkowy wah-wah konstrukcji amerykańskiej z lat 70. Podczas koncertu w tor instrumentu wpięty jest też tuner w postaci wygodnej kostki podłogowej. Moim podstawowym instrumentem koncertowym jest gitara typu SG pochodząca z początku lat 80. Obecnie posiadam dwa takie instrumenty. Mają wymienione pickupy na współczesne celem wzmocnienia sygnału. Podczas koncertów wykorzystuję też gitarę elektroakustyczną, natomiast w studiu najczęściej używam gitary typu Les Paul. Do zadań specjalnych mam jeszcze elektroakustyczną, pełnowymiarową gitarę barytonową, którą stroję w open-D. Ponieważ jestem również basistą, mam kilka tego typu gitar. Dwie stare "czwórki", "piątkę" i fretlessa. We wszystkich instrumentach stosuję struny Ernie Ball.

W domu mam pracownię wyposażoną w ośmiokanałowy interface połączony z komputerem. Bity składam i nagrywam na śladzie MIDI, a następnie odtwarzam próbki za pomocą samplera. Gitary nagrywam przez cyfrowy symulator, wykorzystując także mały wzmacniacz o mocy 7,5W w klasie A z kolumną 1×12". Do nagrań wokalu oraz instrumentów wykorzystuję mikrofony: pojemnościowy oraz dynamiczny. Oprócz preampów interface’u stosuję wysokiej klasy preamp/ kompresor produkcji kanadyjskiej. Zestaw ten umożliwia mi nagranie w formie roboczego dema szkicu całego utworu oraz eksperymenty rytmiczne i aranżacyjne. Słucham za pomocą polskich głośników aktywnych średniego pola APS Aeon. Próby zespołu nagrywam na minirejestrator czterośladowy z wbudowanymi dwoma mikrofonami stereo. Do domu zabieram tylko kartę SD i ładuję pliki do komputera celem dokonania obróbki, archiwizacji, a przede wszystkim w celu posłuchania.

Nie mam ulubionych gitarzystów ani ulubionego zespołu. Na co dzień w domu czy w samochodzie słucham muzyki najrozmaitszych gatunków. Zależy to od nastroju, pory dnia, zapachu dookoła lub obecności innych osób. Natomiast podczas pracy nad swoją muzyką słucham tylko i wyłącznie tego, co robię. Dla przykładu powiem, że podczas pracy nad płytą TSA "Proceder" przez pół roku nie słuchałem żadnej innej muzyki oprócz tej, nad którą pracowaliśmy.

Zdefiniowanie roli producenta w polskich warunkach jest odrobinę kłopotliwe. W globalnych strukturach show-businessu zwykle jest to osoba kreująca brzmienie zespołu. W naszym przypadku chodziło bardziej o przełożenie charakteru naszego brzmienia na efekt w postaci nagrań. Moja rola w powstawaniu płyty TSA "Proceder" polegała na zorganizowaniu i wykonaniu szeregu czynności mierzających do stworzenia nagrania studyjnego wysokiej jakości. Więc najpierw tzw. preprodukcja. Jeszcze w trakcie prób poprzedzających pracę w studio przygotowałem zestaw składający się z metronomów i pilotów dla perkusisty. Ponieważ bębniarz jako pierwszy rejestruje swoje partie, więc dla ułatwienia ma w odsłuchu wybrane instrumenty perkusyjne nadające rytm i właściwe tempo oraz partie basu i gitary nagrane wcześniej w formie roboczej u mnie w domowym studiu. Wszystko to dla orientacji w budowie utworu. Następnym etapem było znalezienie odpowiedniego studia nagrań oraz realizatora dźwięku. Wybór padł na Studio S-7 w Piasecznie oraz związanego z nim 
Marcina Gajko. Podczas rejestracji studyjnej wspólnie z Marcinem byłem odpowiedzialny za nadanie naszej muzyce właściwego brzmienia. Dla przykładu powiem, że było trochę walki z brzmieniem perkusji, ale udało się na czas sesji zdobyć np. odpowiednio brzmiące werble. A rejestracji partii gitar próbowaliśmy w trzech różnych pomieszczeniach i z wykorzystaniem kilku zestawów mikrofonów. Trzeba było podjąć decyzję, które brzmienie najbardziej nam odpowiada. Do tego doszło czuwanie nad całością podczas sesji nagraniowej i podczas miksu, który robiliśmy dla odmiany w studio S-4 z wykorzystaniem magnetofonu analogowego. Na koniec trzeba było dokonać wyboru odpowiedniego studia masteringowego.

TSA, w odróżnieniu od wielu polskich zespołów, zawsze grało swoje. Oczywiście nasza muzyka zmienia się cały czas, ale zawsze pozostaje muzyką TSA. Wiele z naszych piosenek ewoluuje, niektóre przeżywają drugą młodość, a są też i takie, które przetrwały bez zmian od 1980 roku. Najważniejsze jest dla nas to, że cokolwiek weźmiemy na swój warsztat, zawsze będzie to TSA i nie da się tego pomylić z niczym innym.

W dzieciństwie marzyłem o tym, aby grać w zespole rockowym. I tak się stało jeszcze przed ukończeniem szkoły podstawowej. Gdyby uznać za oznakę spełnienia i zwieńczenia kariery moment, kiedy doczekało się już wszystkiego, czego się pragnęło, to ja musiałbym odejść na emeryturę, zanim skończyłem 18 lat... Ale ja wciąż czuję wielką satysfakcję z tego, co robię. I tak jest, od kiedy pamiętam. W głowie cały czas pulsują mi nowe pomysły, które chcę realizować, więc o przyszłość się nie martwię. Z samym zespołem TSA mamy plany nakreślone na wiele lat naprzód. Szykujemy też rewolucję w zakresie sposobu dystrybucji naszej muzyki. Do tego dochodzi kilka innych projektów. Może to mało romantyczne, ale teraz zamiast marzyć, muszę raczej szukać wolnej chwili na realizację bieżących pomysłów.